ردپای صوت

⬅️مقدمه — VoIP Footprinting چیست؟

در حوزهٔ VoIP (صوت روی شبکه)، Footprinting فرایندِ جمع‌آوری اطلاعات دربارهٔ زیرساخت‌های VoIP یک سازمان است: سرورهای SIP، رکوردهای DNS مرتبط (مثل SRV/NAPTR)، پورت‌ها، نسخهٔ نرم‌افزاری، فایل‌های پیکربندی و لاگ‌ها. هدف می‌تواند ارزیابی امنیت (توسط تیم‌های دفاعی و تست‌کنندگان نفوذ اخلاقی) یا آماده‌سازی برای حمله (در صورت نیتِ بد) باشد. این مقاله همهٔ روش‌ها، ابزارها، مثال‌ها و Google Hacking مرتبط با VoIP Footprinting را به‌صورت کامل و قابل‌فهم آورده — همراه با نکات طنز برای یادگیری بهتر.

⚡هشدار اخلاقی و قانونی: هرگونه تلاش برای نفوذ یا بهره‌برداری بدون اجازهٔ صریح و کتبی مالک سیستم غیرقانونی است. اطلاعات این مقاله صرفاً برای پژوهش، یادگیری و تست‌های مجاز و اخلاقی ارائه می‌شود.

☎️چرا VoIP Footprinting مهم است؟

• شناختِ توپولوژی VoIP سازمان (کجاها سرویس‌دهی می‌شود، چه سرورهایی فعال‌اند).

• یافتن پیکربندی‌های نادرست (مثلاً فایل‌های پیکربندی عمومی یا رکوردهای DNS لو رفته).

• شناسایی سرویس‌ها/پورت‌های باز که مهاجم می‌تواند از آن‌ها سوءاستفاده کند.

• آماده‌سازی برای آزمایش‌های قانونی مانند تست نفوذ یا ارزیابی آسیب‌پذیری.

📳روش‌های انجام VoIP Footprinting (گام‌به‌گام، کامل)

✅۱. تحلیل پروتکل‌ها (Protocol Analysis)

سیستم‌های VoIP از پروتکل‌هایی مثل SIP (Session Initiation Protocol) برای راه‌اندازی تماس و RTP (Real-Time Transport Protocol) برای حمل دادهٔ صوتی استفاده می‌کنند. از طریق تحلیل ترافیک شبکه (packet analysis) می‌توان اطلاعات مفیدی استخراج کرد:

• چه آدرس‌های IP و پورت‌هایی برای SIP/RTP استفاده می‌شوند (مثلاً پورت ۵۰۶۰ برای SIP).

• اطلاعات هِدرهای SIP که ممکن است شامل نسخهٔ سرور، نام‌های داخلی یا شناسه‌ها باشند.

• نشانه‌هایی از codecهای پشتیبانی‌شده یا پارامترهای رسانه‌ای.

ابزارها: Wireshark, tcpdump (برای شنیدارِ ترافیک، در محیط‌های مجاز و با اجازه).

مثال طنز: مثل این است که زیر میزِ مهمانی گوش کنی ببینی کی داره دربارهٔ چه‌چیزی صحبت می‌کنه — ولی یادت باشه باید اجازهٔ صاحب مهمونی رو داشته باشی!

✅۲. اسکن پورت‌ها (Port Scanning)

دستگاه‌ها و سرورهای VoIP معمولاً پورت‌های مشخصی را گوش می‌کنند (مثلاً SIP روی ۵۰۶۰/۵۰۶۱، RTP روی بازهٔ پورت‌های UDP). با اسکن پورت می‌توان سرویس‌های فعال را شناخت.

ابزارها: Nmap (برای شناسایی پورت‌ها و سرویس‌ها).

نکتهٔ دفاعی: اسکن پورت در شبکهٔ خودت یا با اجازهٔ کتبی انجام شود؛ اسکن بدون اجازه می‌تواند مشکوک یا غیرقانونی باشد.

✅۳. شناسایی سرویس‌ها و سیستم‌عامل‌ها (Service & OS Identification)

شناختن نسخهٔ سرویس‌دهنده‌ها و سیستم‌عاملِ روی سرورها کمک می‌کند آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده را پیدا کرد.

ابزارها: Nessus (اسکن آسیب‌پذیری)، ماژول‌های Nmap با اسکریپت‌های مناسب.

✅۴. کشف سرورهای SIP و تعامل SIP (SIP Discovery & Interaction)

با ارسال پیام‌های SIP (مثل OPTIONS یا REGISTER در شرایط مجاز) می‌توان پاسخ‌های سرور را تحلیل کرد تا نوعِ پیاده‌سازی و نسخهٔ سرور را پیدا کرد.

ابزارها: SIPVicious, Sipvize (برای شناسایی سرورهای SIP؛ توجه: برخی ماژول‌ها می‌توانند حمله هم انجام دهند، پس فقط برای اهداف قانونی استفاده کنید).

✅۵. جستجوی رکوردهای DNS ویژهٔ VoIP (SRV / NAPTR)

رکوردهای DNS مثل SRV و NAPTR برای سرویس‌های VoIP اطلاعات مهمی دربارهٔ آدرس سرورهای SIP و پورت‌ها ارائه می‌دهند. با نگاه کردن به DNS می‌توان سرویس‌دهنده‌ها و مسیرهای تماس را فهمید.

ابزارها: dig, nslookup, سرویس‌های DNS lookup.

✅۶. مهندسی اجتماعی (Social Engineering)

مهندسی اجتماعی ابزار قدرتمندی است: تماس‌های تلفنی، ایمیل‌های فیشینگ یا جعلِ هویت می‌تواند اطلاعاتی دربارهٔ پیکربندی داخلی، آدرس‌های سرور یا دسترسی‌های مدیریتی فراهم کند. همیشه این روش را به‌عنوان آخرین گزینه و با هشدار اخلاقی در نظر بگیرید.

مثال طنز: درست مثل این‌که کسی زنگ بزنه بگه «من از پشتیبانی تلفن هستم، رمز عبورتون چیه؟»

📳ابزارهای رایج برای VoIP Footprinting

• Wireshark — تحلیل بسته‌ها و پروتکل‌های VoIP.

• SIPVicious — مجموعه ابزار برای شناسایی و تست اجزای SIP.

• Nmap — اسکن پورت‌ها و شناسایی دستگاه‌ها.

• Metasploit — چارچوبی با ماژول‌هایی برای تست نفوذ (شامل برخی ماژول‌های VoIP).

• VoIPER — ابزار تست امنیت برای سرویس‌های VoIP.

• ابزارهای DNS (dig, nslookup) و سرویس‌های آنلاین مانند Shodan یا Foofa برای یافتن دستگاه‌های متصل.

📳اهدافِ VoIP Footprinting

• شناسایی آسیب‌پذیری‌ها برای انجام تست نفوذ مجاز یا اصلاح مشکلات.

• آماده‌سازی برای حملات پیشرفته‌تر (DoS علیه SIP، شنود RTP، brute-force روی صفحات لاگین) — که اگر بدون اجازه انجام شود، جرم است.

• کمک به متخصصان امنیت برای اعمال پَچ‌ها، پیکربندی صحیح و تقویت سیاست‌های دسترسی.

استفاده از Google Hacking برای VoIP Footprinting (دُرک‌ها و مثال‌ها)

در ادامه فهرستِ کامل دُرک‌ها (Google Dorks) که فرستادی، با توضیح هدف و کاربرد حفاظتی آورده شده‌اند. دوباره تأکید می‌کنم: این کوئری‌ها برای بررسی امنیتی و دفاعی مفیدند — نه برای سوءاستفاده.

✅۱) پیدا کردن فایل‌های پیکربندی VoIP

فایل‌های پیکربندی اغلب شامل IPها، پورت‌ها، رمزها و تنظیمات مهم هستند. اگر به اشتباه منتشر شده باشند، خطر بزرگی‌اند.

• filetype:conf inurl:"sip.conf"
  → جستجوی فایل‌های پیکربندی با نام sip.conf (پیکربندی SIP در برخی سیستم‌ها مثل Asterisk).

• filetype:conf inurl:"extensions.conf"
  → جستجوی فایل‌های پیکربندی extensions.conf (Asterisk).

هدف دفاعی: یافتن و حذف یا محافظت از فایل‌های پیکربندی عمومی.

✅۲) پیدا کردن صفحات لاگین سرورهای VoIP

صفحات لاگین برای تست‌های brute-force یا دسترسی غیرمجاز هدف قرار می‌گیرند.

• intitle:"VoIP login" OR intitle:"SIP login"
  → پیداکردن صفحات لاگین مرتبط با VoIP/SIP.

• intitle:"admin" "SIP" OR "VoIP"
  → یافتن رابط‌های مدیریت VoIP.

هدف دفاعی: محدودسازی و محافظت از صفحات لاگین (مثلاً با IP whitelisting و MFA).

✅۳) پیدا کردن فایل‌های پشتیبان و پایگاه داده‌های VoIP

پشتیبان‌های دیتابیس معمولاً داده‌های تماس، شماره‌ها و کانفیگ‌ها را شامل می‌شوند.

• filetype:sql "voip" OR "sip"
  → پیدا کردن فایل‌های SQL مربوط به VoIP/SIP.

هدف دفاعی: حذف یا محافظت از بکاپ‌های عمومی.

✅۴) پیدا کردن آسیب‌پذیری‌های VoIP در وب

برخی صفحات یا اسکریپت‌ها ممکن است اطلاعاتی دربارهٔ آسیب‌پذیری‌ها فاش کنند.

• inurl:"/cgi-bin/" "voip" OR "sip"
  → صفحات CGI مرتبط با VoIP که ممکن است آسیب‌پذیر باشند.

✅۵) یافتن رکوردهای DNS و اطلاعات شبکه VoIP

برخی سرویس‌های DNS اطلاعات SRV یا NAPTR مرتبط با SIP/VoIP دارند.

• inurl:"/dns/srv" "sip" OR "voip"
  → جستجوی صفحات یا مستنداتی که رکوردهای SRV مربوط به SIP را نمایش می‌دهند.

✅۶) پیدا کردن سیستم‌های VoIP منبع‌باز یا صفحات status

• inurl:"/asterisk/" "status"
  → صفحات مربوط به وضعیت Asterisk که ممکن است اطلاعات مدیریتی یا آماری نشان دهند.

ابزارهای مکمل برای Google Hacking در VoIP Footprinting

• GHDB (Google Hacking Database) — بانک اطلاعاتی دُرک‌ها؛ می‌تواند برای جستجوی ایمن الهام‌بخش باشد.

• Foofa — موتور جستجوی IoT؛ برای پیدا کردن دستگاه‌های متصل از جمله تجهیزات VoIP.

• Shodan — موتور جستجوی دستگاه‌های اینترنتی؛ می‌تواند سرورها و دستگاه‌های VoIP را پیدا کند.

😁مثال‌های کاربردی و طنزگونه (برای بهتر درک شدن)

1. مثلِ پیدا کردن دفترچهٔ مخفیِ شماره‌ها در کشوی میز:
   filetype:sql "voip" مثل این است که دنبال دفترچهٔ شماره‌ها بگردی — اگر پیداش کردی، به صاحبِ دفترچه بگو قفلش کنه.

2. مثلِ دیدنِ تابلوی ورودیِ شرکت برای فهمیدن چه کسی مدیرِ داخلیه:
   site:linkedin.com inurl:pub "company name" — این مورد می‌تونه ساختار سازمانی رو نشون بده؛ ازش برای آموزش کارکنان علیه مهندسی اجتماعی استفاده کن.

3. مثلِ گرفتنِ فهرستِ تماس‌ها از یک دفترچهٔ باز:
   filetype:conf inurl:"sip.conf" — اگر فایلی پیدا شد، سریعاً دسترسی‌ها رو محدود کن.

🥋نکات دفاعی خاص VoIP (عملی و فوری)

1. حفظ امن فایل‌های پیکربندی: فایل‌هایی مثل sip.conf و extensions.conf نباید در وب ایندکس شوند یا در مسیرهای عمومی قرار گیرند. از دسترسی فایل/پوشه محافظت کن.

2. پیکربندی DNS درست: رکوردهای SRV/NAPTR را بررسی و از افشای اطلاعات غیرضروری جلوگیری کن.

3. رمزنگاری و TLS برای SIP: استفاده از SIP over TLS و SRTP برای محافظت از سیگنالینگ و رسانه.

4. محدودسازی دسترسی به صفحات مدیریت: استفاده از IP whitelist، VPN یا احراز هویت چندمرحله‌ای برای صفحه‌های مدیریت.

5. پچ و به‌روزرسانی: سرورها و نرم‌افزارهای VoIP را به‌روز نگه دارید.

6. پایش و مانیتورینگ ترافیک: برای شناسایی رفتارهای مشکوک مثل تلاش‌های brute-force یا افزایش غیرعادی ترافیک RTP.

7. آموزش کاربران: کارکنان را در مورد فیشینگ صوتی/ایمیل آموزش دهید.

8. اسکن دوره‌ای خارجی و داخلی: با مجوز و برنامه‌ریزی مشخص، اسکن‌های امنیتی و بررسیِ ایندکسِ گوگل و Shodan انجام دهید.

🧑‍💼چک‌لیست سریع برای مدیران (برای اجرا در ۷ روز)

• بررسی اینکه هیچ *.conf یا *.sql حساس در دسترس اینترنت نیست.

• غیرفعال‌کردن ایندکس‌ شدن پوشه‌های مدیریتی (robots.txt + header).

• فعال‌کردن TLS/SRTP در سرویس‌دهنده‌های SIP.

• جلوگیری از brute-force.

• لاگ‌گیری و تنظیم هشدار برای تلاش‌های غیرمعمول.

• تست نفوذ مجاز با تیمِ امنیتیِ داخلی یا پیمانکار معتبر.